Borstkankerscreening met mammografie (een radiografie van de borst) tracht de nare gevolgen van laattijdig ontdekte borstkanker te voorkomen. Zoals iedere medische interventie, heeft borstkankerscreening ook bijwerkingen. Om optimaal van de werking van borstkankerscreening te profiteren, moeten de bijwerkingen zo laag mogelijk gehouden worden.
Borstkankerscreening doet de borstkankersterfte dalen bij vrouwen tussen de 50 en 69 jaar.
België heeft daarom besloten om borstkankerscreening in te voeren voor deze leeftijdsgroep, volgens de kwaliteitsnormen van de Europese gemeenschap. Bij gezonde oudere vrouwen, tot 75 jaar, is het te verwachten dat de baten nog groter zijn dan de schade. Bij vrouwen van 75 en ouder is screening overbodig: het duurt te lang voor de voordelen optreden. Bij jongere vrouwen (onder 50) werkt borstkankerscreening minder goed en is de schade allicht groter dan de baten.
Borstkankerscreening voorkomt géén borstkanker, en kan niet verhinderen dat er ook na screening borstkanker optreedt. Een 'negatief' onderzoek wil dus niet zeggen dat de vrouw gevrijwaard zal blijven van borstkanker. Borstkanker die optreedt na screening betekent niet dat er een fout is gebeurd. Anderzijds betekent niet ieder 'positief' onderzoek, dat er borstkanker is. De meerderheid van de positieve testen zijn 'vals positief': Bij verder onderzoek blijkt het vals alarm.
Het klinkt paradoxaal, maar omdat de doelgroep van screeningsonderzoek gezonde vrouwen betreft is goed screeningsonderzoek moeilijk. Daarom hoort screeningsonderzoek uitgevoerd te worden in het kader van systematische screening, door daartoe opgeleide en ervaren radiologen en met dubbele lezing. De Gemeenschappen bieden dit screeningsonderzoek volgens de Europese kwaliteitsnormen aan. Buiten de screeningsmammografie zijn er geen goede andere methoden of testen om te screenen.
De beeldvorming over borstkankerscreening is ernstig vertekend. Het goede nieuws is overroepen, het slechte nieuws blijft teveel onbekend. Deze beeldvorming moet aangepast worden aan de harde werkelijkheid. Indien borstkankerscreening niet uitgevoerd wordt volgens de hoogste kwaliteitsstandaard, wordt er meer kwaad gedaan dan goed. Het is daarom belangrijk dat de behandelende arts zijn patiënte goed informeert, en ook later goed begeleidt.